Đầu kẹp mũi khoan là một bộ phận không thể thiếu của máy khoan, có vai trò quan trọng trong việc định vị và giữ chặt mũi khoan. Hiểu rõ về cấu tạo đầu kẹp mũi khoan sẽ giúp người sử dụng vận hành máy khoan an toàn, hiệu quả và kéo dài tuổi thọ của dụng cụ. Bài viết này Thiết bị dụng cụ kỹ thuật Hitami sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về cấu tạo, đặc điểm, ứng dụng cũng như lưu ý khi sử dụng đầu kẹp mũi khoan.
Cấu tạo đầu kẹp mũi khoan
Cấu tạo đầu kẹp mũi khoan bao gồm các bộ phận chính sau:
- Thân đầu kẹp: Là bộ phận chính của đầu kẹp mũi khoan, thường được chế tạo từ thép hợp kim có độ cứng và độ bền cao. Thân đầu kẹp có dạng hình trụ rỗng, được gia công tinh xảo để lắp khít với trục chính máy khoan. Trên bề mặt thân đầu kẹp thường có các rãnh xoắn hoặc vân nhám để tăng ma sát, giúp kẹp chặt mũi khoan.
- Cơ cấu kẹp: Đây là bộ phận trực tiếp tác động lên mũi khoan để kẹp chặt nó. Cấu tạo đầu kẹp mũi khoan có nhiều loại cơ cấu kẹp khác nhau như ngàm kẹp 3 chấu tự định tâm, ngàm thủy lực hoặc nam châm điện. Các bộ phận của cơ cấu kẹp thường được chế tạo từ vật liệu có độ cứng cao và khả năng chống mài mòn tốt.
- Cơ cấu điều khiển: Trong cấu tạo đầu kẹp mũi khoan, cơ cấu điều khiển đóng vai trò điều chỉnh lực kẹp giữ mũi khoan. Ở đầu kẹp tự động, cơ cấu điều khiển thường là các vòng xoay, lẫy đẩy để đóng/mở ngàm kẹp. Trong khi đó, đầu kẹp dùng chìa khóa vặn sẽ sử dụng các đai ốc để điều chỉnh.
- Hệ thống truyền động: Cấu tạo đầu kẹp mũi khoan còn bao gồm các chi tiết máy như bánh răng, trục, ổ bi để truyền chuyển động từ trục chính máy khoan tới mũi khoan. Nhờ có các bộ phận này mà mũi khoan có thể quay đúng tốc độ và ổn định trong quá trình gia công.
Đặc điểm đầu kẹp mũi khoan
Dựa vào cấu tạo đầu kẹp mũi khoan, ta có thể thấy một số đặc điểm nổi bật sau:
- Đường kính mũi khoan mà đầu kẹp có thể gá lắp: Tùy thuộc vào cấu tạo đầu kẹp mũi khoan mà mỗi đầu kẹp sẽ phù hợp với một dải đường kính mũi khoan nhất định, thông thường từ 0.5-20mm. Các đầu kẹp lớn có cấu tạo đặc biệt có thể sử dụng cho các mũi khoan đến 30mm.
- Độ đồng tâm: Đầu kẹp mũi khoan cần có độ đồng tâm cao để đảm bảo mũi khoan quay đúng tâm, không bị lệch trục gây ảnh hưởng tới kích thước và chất lượng gia công. Độ lệch tâm cho phép của đầu kẹp thường rất nhỏ, chỉ khoảng 0.01-0.03mm.
- Lực kẹp: Tùy vào cấu tạo đầu kẹp mũi khoan và kích cỡ mũi khoan mà lực kẹp có thể đạt từ vài chục tới vài trăm N. Trong đó, đầu kẹp sử dụng ngàm thủy lực thường tạo được lực kẹp lớn nhất.
- Độ cứng vững: Cấu tạo đầu kẹp mũi khoan phải đảm bảo đủ độ cứng vững để có thể chịu được rung động và lực tác động lớn trong quá trình khoan ở tốc độ cao. Độ cứng vững giúp nâng cao chất lượng lỗ gia công và tuổi thọ của mũi khoan.
- Cơ cấu thay mũi khoan: Để nâng cao hiệu suất sử dụng đầu kẹp mũi khoan, cấu tạo của chúng cần có cơ cấu thay mũi khoan nhanh gọn, dễ dàng thao tác ngay cả khi máy đang vận hành.
Ứng dụng đầu kẹp mũi khoan
Nhờ cấu tạo đầu kẹp mũi khoan linh hoạt và đa dạng, chúng có nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực như:
- Gia công lỗ: Các loại mũi khoan từ nhỏ đến lớn đều có thể sử dụng đầu kẹp mũi khoan để gá lắp trên máy và thực hiện khoan trên nhiều vật liệu khác nhau như kim loại, gỗ, nhựa…
- Gia công phay, doa, khoét: Cấu tạo đầu kẹp mũi khoan cho phép gắn các loại dao phay ngón để phay rãnh, mặt phẳng, doa tinh bề mặt lỗ với độ chính xác cao.
- Khoan, taro ren: Với cấu tạo đặc biệt, một số loại đầu kẹp có thể dùng để gắn mũi taro ren trong và ren ngoài, gia công ren cho chi tiết.
- Khoan bê tông, khoan đá: Đầu kẹp mũi khoan công suất lớn với cấu tạo chắc chắn, có thể gắn các mũi khoan bê tông, khoan đá chịu lực và va đập mạnh.
Lưu ý khi sử dụng đầu kẹp mũi khoan
- Chọn đầu kẹp mũi khoan phù hợp: Cần căn cứ vào thông số và cấu tạo đầu kẹp mũi khoan để chọn loại phù hợp với kích thước mũi khoan và công suất máy khoan.
- Lắp đặt đúng kỹ thuật: Khi lắp mũi khoan vào đầu kẹp, cần đảm bảo chiều sâu và lực siết vừa phải để mũi khoan quay đúng tâm và không bị hư hỏng.
- Tra dầu mỡ định kỳ: Cần bôi trơn các bộ phận chuyển động trong cấu tạo đầu kẹp mũi khoan để giảm ma sát và duy trì độ bền.
- Vệ sinh và bảo dưỡng: Sau khi sử dụng cần vệ sinh sạch mạt kim loại, dầu mỡ bám trên đầu kẹp và che chắn cẩn thận tránh va đập, ẩm ướt.
Trên đây là chia sẻ của Thiết bị dụng cụ kỹ thuật Hitami về những kiến thức cơ bản về cấu tạo đầu kẹp mũi khoan, đặc điểm và ứng dụng của chúng. Việc nắm vững các thông tin này giúp người dùng có thể lựa chọn và sử dụng đầu kẹp an toàn, hiệu quả, kéo dài tuổi thọ của dụng cụ, nâng cao chất lượng gia công.
