Máy khoan là một trong những dụng cụ không thể thiếu trong các công việc sửa chữa, lắp đặt tại nhà như khoan tường, khoan gỗ, bắt vít, tháo lắp thiết bị… Tuy nhiên, để vận hành máy khoan đúng cách, an toàn và mang lại hiệu quả cao nhất thì người dùng cần trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn toàn diện về cách dùng máy khoan cầm tay, từ việc lựa chọn máy, chuẩn bị phụ kiện, đến từng bước thực hiện khoan chi tiết cũng như các lưu ý quan trọng về an toàn và bảo quản máy. Cùng tìm hiểu với Thiết bị dụng cụ kỹ thuật Hitami qua bài viết sau đây nhé.
Cách sử dụng máy khoan đúng kỹ thuật
Cách dùng máy khoan đúng kỹ thuật bao gồm các thao tác chuẩn bị, thao tác thực hiện khoan và thao tác điều chỉnh khi khoan. Người dùng cần nắm vững và tuân thủ các bước này để đảm bảo máy hoạt động hiệu quả và cho kết quả khoan chính xác, đẹp mắt.
Thao tác thực hiện khoan
Bước 1: Lựa chọn và chuẩn bị máy khoan
- Xác định loại máy khoan phù hợp với nhu cầu: khoan tường, khoan gỗ, khoan sắt…
- Kiểm tra các bộ phận của máy xem còn hoạt động tốt không: công tắc, dây điện, đầu cặp, tay cầm…
- Với máy khoan pin, kiểm tra pin đã sạc đầy và lắp chắc chắn vào máy.
- Chuẩn bị các phụ kiện đi kèm như tay nắm phụ, thước đo sâu, thanh chống…
Bước 2: Lựa chọn và lắp mũi khoan
- Chọn loại mũi khoan có chất liệu và kích thước phù hợp với vật liệu cần khoan.
- Mở đầu cặp mũi khoan, đặt mũi khoan vào và siết thật chặt đầu cặp để cố định mũi khoan.
- Kiểm tra độ chắc chắn, đồng tâm của mũi khoan. Mũi khoan phải nằm thẳng, không bị võng hay lệch.
Bước 3: Điều chỉnh chế độ và hướng khoan
- Chọn chế độ khoan phù hợp trên nút điều khiển: khoan thường (không va đập), khoan búa (có va đập), khoan với tốc độ thấp dành cho vật liệu mềm hoặc tốc độ cao cho vật liệu cứng.
- Với máy khoan pin, điều chỉnh lực siết và tốc độ vòng quay cho phù hợp với từng loại công việc như bắt vít gỗ, khoan tường, khoan kim loại…
- Chọn chiều quay của mũi khoan bằng nút đảo chiều: forward để khoan/bắt vít, reverse để tháo mũi khoan/vít ra.
Bước 4: Khoan mồi và khoan chính
- Dùng dấu bút chì hoặc mũi dùi đánh dấu điểm cần khoan. Để tránh trượt, có thể khoan mồi một lỗ khoảng 1-2mm trước.
- Giữ thẳng máy và đưa mũi khoan tiếp xúc vuông góc 90 độ với bề mặt vật liệu.
- Bóp nhẹ cò khởi động để mũi khoan xoay từ từ rồi tăng dần lực và tốc độ.
- Khi mũi khoan bắt đầu ngập sâu vào vật liệu (khoảng 2-3mm), có thể tăng tốc tối đa để khoan nhanh hơn.
- Khoan đến độ sâu mong muốn thì dừng lại. Không nên rút phắt mũi khoan khi đang chạy mà hãy từ từ kéo ra.
Thao tác điều chỉnh khi khoan
Khi sử dụng máy khoan cầm tay, việc điều chỉnh tốc độ và tháo lắp mũi khoan đúng cách là rất cần thiết để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Dưới đây là một số thao tác cơ bản khi điều chỉnh máy khoan cầm tay:
- Nếu cần tăng/giảm tốc độ khoan, chỉ cần bóp nhẹ hay mạnh vào cò khởi động. Một số máy có núm vặn riêng để giới hạn tốc độ tối đa.
- Khi khoan vật liệu cứng, nên bơm dầu nhờn hoặc nước làm mát cho đầu mũi khoan, tránh để mũi khoan quá nóng.
- Để dễ dàng tháo mũi khoan hay vít, nhấn nút đảo chiều và bóp cò cho máy quay ngược lại, đồng thời kéo nhẹ ra.
- Muốn thay mũi khoan, hãy ấn nút khóa trục trên thân máy để giữ đầu cặp đứng yên. Sau đó mới mở đầu cặp để tháo lắp mũi khoan mới.
Một số lưu ý khi sử dụng máy khoan
Để đảm bảo quá trình khoan diễn ra suôn sẻ, đạt kết quả tối ưu và tuyệt đối an toàn cho người sử dụng cũng như công trình, các bạn cần lưu ý thêm một số vấn đề sau:
Chọn mũi khoan phù hợp
Chất liệu và kích thước của mũi khoan ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công việc. Vì thế, trước khi khoan, cần chú ý lựa chọn loại mũi khoan thích hợp tùy theo vật liệu và yêu cầu:
- Chất liệu mũi khoan ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả khoan. Khi khoan các vật liệu cứng như bê tông, gạch đá nên dùng mũi khoan bằng hợp kim có đầu phủ Tungsten Carbide hoặc kim cương. Với gỗ, nhựa, kim loại mềm, có thể chọn mũi khoan thép gió (HSS). Riêng inox đòi hỏi mũi khoan thép gió phủ Coban.
- Đường kính mũi khoan nên lớn hơn 0.5 – 1mm so với lỗ khoan để dễ dàng đưa mũi khoan ra vào mà không bị kẹt.
- Chiều dài mũi khoan phải đủ để khoan xuyên qua vật liệu. Khoan tường thường dùng mũi khoan dài 120 – 400mm.
Trang bị an toàn cho người dùng
Trong quá trình vận hành máy khoan có nhiều nguy cơ như mạt khoan, bụi bám, vật rơi từ trên cao… Do đó, người sử dụng cần trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ cá nhân:
- Đeo găng tay, mắt kính, khẩu trang để tránh mạt khoan và bụi bắn vào người, gây tổn thương hoặc ảnh hưởng hô hấp.
- Khi khoan trần nhà, cần mang mũ cứng để bảo vệ đầu khỏi các mảnh vụn rơi xuống.
- Làm việc trên cao phải có dây bảo hiểm, giàn giáo hay thang gia cố chắc chắn.
- Không mặc quần áo quá rộng, tóc dài phải cột gọn gàng tránh cuốn vào đầu mũi khoan.
- Nếu khoan máy nặng và to, hãy nhờ người khác phụ giúp giữ máy cho chắc chắn.
Kiểm tra mạch điện ngầm trong tường
Nếu khoan nhầm vào dây điện hay đường ống dẫn nước ngầm trong tường sẽ gây ra sự cố nguy hiểm. Trước khi khoan, cần lưu ý:
- Trước khi khoan, dùng thiết bị dò tìm dây điện, đường ống âm tường để tránh khoan nhầm phải gây chập điện, rò rỉ nước…
- Nếu nghi ngờ có đường dây điện chạy trong tường mà không thể xác định chính xác vị trí thì tốt nhất không nên khoan ở đó.
Không chạm vào mũi khoan ngay sau khi sử dụng
Khi hoạt động, mũi khoan thường nóng lên rất cao, nếu chạm tay vào sẽ dẫn đến bỏng nghiêm trọng. Vì thế:
- Không chạm tay trực tiếp vào mũi khoan khi vừa mới khoan xong.
- Hãy để cho mũi khoan nguội tự nhiên vài phút sau khi ngắt máy. Hoặc dùng tay nắm, kìm để tháo mũi khoan nếu thật sự cần thiết.
Đảm bảo vị trí khoan an toàn và không trượt
Để tránh xảy ra tai nạn, khi khoan cần đảm bảo đúng vị trí và cố định chắc chắn vật liệu. Cụ thể:
- Khi khoan các vật dễ xê dịch như tấm gỗ, kim loại mỏng, ống tròn, cần dùng bàn kẹp, êtô, clamp để cố định vật liệu.
- Nếu khoan tường gần cửa sổ, cửa ra vào hoặc nơi có đường đi lại thì phải đặt rào chắn, bảng cảnh báo để người khác không lại gần.
- Đầu mũi khoan nên đặt vuông góc, áp sát vào bề mặt vật liệu. Để tránh trượt khi khoan kim loại trơn, hãy dùng mũi dùi tạo vết lõm nhỏ làm tâm khoan trước.
Làm mát và làm sạch máy khoan sau khi sử dụng
Sau mỗi lần sử dụng, việc bảo trì, vệ sinh sạch sẽ là rất cần thiết để giúp máy khoan đạt được độ bền cao nhất:
- Với máy khoan to, khoan nhiều, nên bôi trơn định kỳ các chi tiết chuyển động như trục, ổ bi bằng dầu máy để giảm ma sát.
- Sau mỗi lần khoan xong, dùng vải khô hoặc bàn chải nhỏ vệ sinh sạch bụi bẩn, dầu mỡ bám trên bề mặt máy. Có thể dùng khí nén xịt sạch các khe nhỏ.
- Với các mũi khoan sắt, nên mài sắc lại bằng đá mài khi bị cùn để khôi phục lại hiệu năng cắt.
Ngoài những lưu ý trên, tùy theo đặc thù của từng loại máy và đối tượng cần khoan mà người sử dụng có thể linh hoạt thêm các biện pháp phù hợp để nâng cao chất lượng khoan và an toàn lao động. Ví dụ khi khoan bê tông nên hạn chế khoan liên tục tại một vị trí quá 3 phút, vừa khoan vừa rút mũi khoan ra để làm mát và sạch mạt khoan. Hay khi dùng máy khoan bàn thì cần gá phôi thật chặt, đúng tâm và không với tay gần chỗ khoan khi máy đang chạy.
Mua máy khoan chính hãng ở đâu uy tín?
Để sử dụng máy khoan an toàn, hiệu quả và bền bỉ, điều quan trọng là phải lựa chọn mua máy khoan chính hãng, đảm bảo chất lượng. Dưới đây là một số gợi ý về nơi bán máy khoan uy tín cho các bạn tham khảo:
Thiết bị dụng cụ kỹ thuật Hitami là nhà cung cấp và phân phối đa dạng các sản phẩm máy khoan bê tông chính hãng từ các thương hiệu nổi tiếng như Bosch, Makita, Dewalt, Total, Milwaukee, Amaxtools,… Sản phẩm đã qua kiểm định, đảm bảo nguyên đai nguyên kiện, kèm theo chế độ bảo hành đầy đủ. Khi mua hàng tại Thiết bị dụng cụ kỹ thuật Hitami, bạn sẽ được tư vấn chi tiết, hướng dẫn sử dụng tận tình, giao hàng miễn phí, và nhiều ưu đãi hấp dẫn.
Trên đây là toàn bộ hướng dẫn chi tiết về cách dùng máy khoan cầm tay đúng kỹ thuật, an toàn và hiệu quả nhất. Thiết bị dụng cụ kỹ thuật Hitami hy vọng qua bài viết này, các bạn đã có thêm nhiều kiến thức bổ ích để làm việc hiệu quả hơn với máy khoan, đồng thời hạn chế được những rủi ro và sự cố đáng tiếc có thể xảy ra. Chúc các bạn thành công trong mọi công việc!
